Leczenie konwencjonalne – chemioterapia (CTH)

Leczenie konwencjonalne chemioterapia (CTH)

Chemioterapia (CTH) w nowotworach OUN ma ograniczone zastosowanie. Niewielk?jej skuteczność w przypadku glejaka wielopostaciowego powoduj?następujące czynniki:
– niska chemiowrażliwość pierwotna,
– wczesna chemiooporność wtórna,
– bariera krew-mózg,
– niekorzystne interakcje cytostatyków i innych leków (np. przeciwdrgawkowych),
– neurotoksyczność niektórych leków cytotoksycznych,
– neurotoksyczność skojarzenia niektórych leków cytotoksycznych i radioterapii (RTH).

Działanie większości leków przeciwnowotworowych skierowane jest przeciwko komórkom, które często si?dziel?- a więc przede wszystkim nowotworowym. Jednakże leki te nie maj?działania wybiórczego i przynajmniej częś?cytostatyków uszkadza równie?prawidłowe komórki, zarówno proliferujące, jak i nieproliferujące (proliferacja to rozmnażanie, rozprzestrzenianie). Stąd liczne skutki uboczne chemioterapii. Znane jest uszkadzające działanie terapeutycznych dawek cytostatyków na układ krwiotwórczy, odpornościowy, pokarmowy, moczowy, nerwowy, na mięsie?sercowy, płuca, gonady i wątrob? Ponadto leki przeciwnowotworowe mog?działa?teratogennie, embriotoksycznie, mutagennie i – paradoksalnie – onkogennie.

Zalecenia dla pacjentów

Kliknij! BARDZO polecam powyższ?stron? Jest tam mnóstwo wskazówek i przydatnych informacji dla osób poddanych chemioterapii.

Rodzaje chemioterapii

Chemioterapia indukcyjna – stosowana w celu zmniejszenia masy nowotworu i stworzenia warunków do paliatywnego leczenia operacyjnego (w przypadku nowotworów pierwotnie nieoperacyjnych).

Chemioterapia neoadjuwantowa (przed zabiegiem operacyjnym) – stosowana jako leczenie skojarzone przed radykalnym zabiegiem operacyjnym nowotworów pierwotnie operacyjnych (nie należy myli?z chemioterapi?indukcyjn?.

Chemioterapia paliatywna – leczenie nieoperacyjnych postaci nowotworów, w celu zmniejszenia lub zapobieżenia występowaniu objawów związanych z zaawansowanym nowotworem.

Chemioterapia uzupełniająca (adjuwantowa) – stosowana jako leczenie skojarzone po radykalnym zabiegu operacyjnym.

—-

Leki

Do grupy leków przechodzących we względnie wysokim stopniu przez barier?krew-mózg należą:
pochodne nitrozomocznika:
– karmustyna (BCNU)
– lomustyna (CCNU)
– nimustyna (ACNU)
oraz:
– prokarbazyna (PCB)
– temozolomid (TMZ)

Nie wykazano przewagi chemioterapii wielolekowej nad monoterapi?(może z wyjątkiem programu PCV).

Monoterapie
– CCNU w dawce 100-130 mg/m2 po co 6 tygodni
– BCNU 200-240 mg/m2 iv jednorazowo (alternatywnie 80 mg/m2 iv przez 3 kolejne dni co 6 tygodni), a w wybranych przypadkach
– TMZ w dawce 200 mg/m2 po przez 5 kolejnych dni co 4 tygodnie.

Terapia wielolekowa – PCV
Program PCV to równoczesne podawanie prokarbazyny, lomustyny i winkrystyny. Program PCV zwykle zawiera CCNU – 110 mg/m2 po w dniu 1, PCB – 60 mg/m2 po w dniach 8-21 i VCR – 1.4 mg/m2 (maksymalnie 2 mg) w dniach 8 i 29 (cykle powtarzane co 6-8 tygodni).

—-

Arabinozyd cytozyny (ARA-C)

– w budowie –

Karmustyna (ang. carmustine, BCNU)

– w budowie –

Lomustyna (ang. lomustine, CCNU)

Związek alkilujący, „przyczepia si?quot; do jednego z łańcuchów DNA komórki nowotworowej, uniemożliwiając jej podzia?

Najczęstsze skutki uboczne:
– zmęczenie i osłabienie,
– zaburzenie funkcji krwiotwórczej szpiku kostnego (spadek liczby białych i czerwonych krwinek oraz płytek krwi),
– mdłości i wymioty,
– lomustyna także reaguje z alkoholem,
– bezpłodność.

Metotreksat (ang. methotrexate, MTX)

– w budowie –

Nimustyna

– w budowie –

Prokarbazyna (ang. procarbazine, PCB)

Wstrzymuje wzrost nowotoworu w ten sposób, i?blokuje wytwarzanie białek i DNA przez komórki nowotworu, co uniemożliwia im wzrost i namnażanie si?

Najczęstsze skutki uboczne:
– zmęczenie i osłabienie,
– zaburzenie funkcji krwiotwórczej szpiku kostnego (spadek liczby białych i czerwonych krwinek oraz płytek krwi),
– mdłości i wymioty oraz utrata apetytu,
– prokarbazyna reaguje z alkoholem i niektórymi produktami spożywczymi, powodując bóle głowy, trudności w oddychaniu, nadmierne pocenie, omdlenia…
– symptomy podobne jak w przypadku grypy (gorączka, dreszcze, pocenie, ból),
– bezpłodność.

Wraz z PCB nie należy przyjmowa?jakichkolwiek dostępnych bez recepty leków bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Prokarbazyna może mie?negatywny wpływ na rozwój płodu.

Temozolomid
(ang. temozolomide, nazwy handlowe: Temodal(R), Temodar(R))

Jest to chemioterapeutyk stosowany w leczeniu glejaka wielopostaciowego oraz skąpodrzewiaka – doustny cytostatyk z grupy pochodnych imidazotetrazyn, budow?przypominający prokarbazyn?i dakarbazyn? związek alkilujący. Małe rozmiary i właściwości lipofilne powoduj? że dobrze przenika barier?krew-mózg, osiągając w płynie mózgowo-rdzeniowym 30 proc. stężenia w surowicy. Jego działanie polega na uniemożliwieniu komórkom nowotowru tworzenia nowego DNA, a tym samym podziałów, czyli mnożenia si?

In vitro Temozolomid wykazuje aktywność w glejakach złośliwych, czerniaku, raku piersi, jajnika, stercza, jelita grubego, niedrobnokomórkowym raku płuca, międzybłoniaku opłucnej, chłoniakach i mięsakach. Najwyższ?aktywność wykazuje w glejakach i czerniaku złośliwym. Temozolomid w formie doustnej umożliwia długotrwałe leczenie chorych z nawrotowymi glejakami złośliwymi i przerzutami czerniaka do mózgu, wykazując umiarkowan?skuteczność przy akceptowalnej toksyczności.

Zwykle nie podaje si?Temodalu dłużej ni?przez 6 miesięcy z rzędu – ze względu na skutki uboczne w postaci spadku ilości czerwonych i białych ciałek oraz płytek krwi. Także ze względu na toksyczność tak długo przyjmowanej chemii – po tym czasie wyrządzi?może ona więcej szkód ni?przynieść pożytku – cierpi?na tym szczególnie płuca i wątroba.

Należy zachowa?szczególn?ostrożność w równoczesnym stosowaniu Temodalu i wielu preparatów, m.in.:

leków przeciwwirusowych – acyclovir (np. Zovirax) , ganciclovir, AZT itp.
leków przeciwdrgawkowych
doustnych leków przeciwcukrzycowych
antybiotyków doustnych i w zastrzykach
leków psychotropowych
leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych z wyjątkiem pochodnych narkotyków
niektórych antydepresantów
interferonu alfa
innych leków przeciwnowotworowych.

(tłumaczenie własne – czyli by?może niezbyt fachowe, opracowano na podstawie pełniejszej listy zamieszczonej na http://www.drugs.com/cons/Temozolomide.html)

Stosowanie temozolomidu po wcześniejszej chemio- i/lub radioterapii może zwiększy?niszczący wpływ tych terapii na krew.

Istniej?ju?testy pozwalające przewidzie? czy u danego pacjenta zastosowanie Temodalu może si?powieść (tu informacja – po angielsku).

Obecna detaliczna cena brutto jednego cyklu 5 x 250 mg: 9267.37 z?(wg wyceny NFZ – 7675,75, zob. tu)

ULOTKA INFORMACYJNA DLA PACJENTA
(wersja angielska, dużo bardziej szczegółowa tu, plik w formacie pdf)

Przed rozpoczęciem przyjmowania preparatu należy uważnie przeczyta?ulotk? Ulotk?należy zachowa? Konieczne może by?jej ponowne przeczytanie. W celu wyjaśnienia dodatkowych wątpliwości należy skonsultowa?si?z lekarzem lub farmaceut? Preparat, którego dotyczy ulotka, zosta?przepisany przez lekarza dla konkretnego pacjenta. Leku tego nie należy odstępowa?innym osobom, gdy?może on okaza?si?dla nich niebezpieczny, nawet jeżeli objawy ich choroby s?podobne.

Ulotka zawiera następujące punkty:
1. Co to jest Temodal i w jakim celu jest stosowany.
2. Informacje, o których należy pamięta?przed zastosowaniem preparatu Temodal.
3. Możliwe działania niepożądane.
4. Sposób przechowywania preparatu Temodal.

Temodal Temozolomidum kapsułki twarde, 250 mg – substancj?aktywn?jest temozolomid 250 mg – preparat zawiera ponadto inne składniki, takie jak: bezwodna laktoza, sól sodowa glikolanu skrobi, dwutlenek krzemu koloidalny, kwas winowy, kwas stearynowy. Otoczka kapsułki zawiera: żelatyn? dwutlenek tytanu, laurylosiarczan sodu. Kapsułka posiada czarny nadruk wykonany atramentem farmaceutycznym zawierającym: szelak, glikol propylenowy, wodorotlenek amonu, wodorotlenek potasu, czarny tlenek żelaza (E 172).

Właściciel świadectwa rejestracyjnego: Schering-Plough Central East AG Tópferstrasse 5 6004 Lucern?Szwajcaria

1. CO TO JEST TEMODAL l W JAKIM CELU JEST STOSOWANY?

Preparat Temodal 250 mg kapsułki jest dostępny w szklanych bursztynowych butelkach zawierających 5 lub 20 kapsułek. Temodal jest lekiem przeciwnowotworowym. Preparat Temodal jest przeznaczony do leczenia pacjentów ze specyficzn?postaci?guza mózgu (glejak wielopostaciowy lub gwiaździak anaplastyczny wykazujących wznowy lub progresj?po standardowym leczeniu).

2. INFORMACJE, O KTÓRYCH NALEŻY PAMIĘTA?PRZED ZASTOSOWANIEM PREPARATU TEMODAL

Preparatu Temodal nie należy stosowa?w przypadku:
– nadwrażliwości (alergii) na temozolomid lub inne składniki preparatu Temodal.
– występowania reakcji nadwrażliwości na dakarbazyn?(DTIC).
– znacznego zmniejszenia liczebności niektórych komórek krwi.

Kiedy należy zachowa?szczególn?ostrożność przy stosowaniu preparatu Temodal:
– jeśli przed rozpoczęciem leczenia lub w jego trakcie wystąpi niedokrwistość (zmniejszona liczba krwinek) lub problemy z krzepnięciem krwi. W takim przypadku lekarz może zmniejszy?dawk? przerwa?leczenie lub zastosowa?inne leki. Decyzj?o konieczności zmiany sposobu leczenia podejmie lekarz. W niektórych przypadkach konieczne może by?przerwanie leczenia preparatem Temodal. W celu oceny stanu zdrowia często będ?prowadzone badania krwi.
– w przypadku występowania częstych wymiotów przed lub w czasie leczenia, należy poprosi?lekarza o zastosowanie środków zapobiegających wymiotom. Najbardziej dogodn?por?przyjmowania preparatu Temodal jest okres kiedy nie występuj?wymioty. Jeśli po przyjęciu leku wystąpi?wymioty nie należy przyjmowa?tego samego dnia drugiej dawki.
– nie należy otwiera?kapsułki. Jeśli kapsułka jest uszkodzona należy unika?kontaktu proszku ze skór? oczami lub nosem. Unika?wdychania proszku. W razie przypadkowego dostania si?proszku do oczu lub nosa należy spłuka?je wod?
– preparat Temodal może by?stosowany u dzieci w wieku 3 lat i starszych. Brak doświadcze?ze stosowaniem preparatu Temodal u dzieci przed ukończeniem 3 lat.
– mężczyźni leczeni preparatem Temodal powinni stosowa?skuteczne środki antykoncepcyjne oraz unika?poczęcia dziecka w ciągu 6 miesięcy po zakończeniu leczenia. Ze względu na możliwość wystąpienia nieodwracalnej bezpłodności w wyniku leczenia preparatem Temodal, należałoby rozważy?kriokonserwacj?nasienia przed rozpoczęciem leczenia.

Ciąża
Należy poinformowa?lekarza o istnieniu ciąży. Preparat Temodal nie powinien by?stosowany przez kobiety w okresie ciąży oraz matki karmiące. Podczas leczenia preparatem Temodal zarówno kobiety jak i mężczyźni powinni stosowa?skuteczne środki antykoncepcyjne.

Karmienie piersi?
Nie należy stosowa?preparatu Temodal podczas karmienia piersi?

Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządze?mechanicznych
W czasie stosowania preparatu Temodal może wystąpi?uczucie zmęczenia lub senności. W takim przypadku nie należy prowadzi?pojazdów mechanicznych ani obsługiwa?urządze?

Ważna informacja na temat jednego ze składników preparatu Temodal
Każda kapsułka zawiera niewielk?ilość laktozy.

Stosowanie z innymi lekami
Należy poinformowa?lekarza lub farmaceut?o przyjmowaniu aktualnie lub w ostatnim okresie jakiegokolwiek innego leku nawet z grupy leków dostępnych bez recepty.

3. JAK NALEŻY PRZYJMOWA?PREPARAT TEMODAL

Lekarz określa odpowiedni?dla danego chorego dawk?preparatu Temodal, opierając si?na wymiarach ciała (wzrost i masa) i w zależności od tego czy wcześniej chory by?poddany chemioterapii. W celu zapobiegania lub ograniczenia wymiotów możliwe jest otrzymanie także innych leków do stosowania przed i/lub po przyjęciu preparatu Temodal. Przepisan?dawk?preparatu Temodal należy przyjmowa?raz na dob?przez pięć dni. Lek stosowa?na pusty żołądek, na przykład, co najmniej na jedn?godzin?przed planowanym spożyciem śniadania. Nie należy otwiera?ani rozgryza?kapsułek. Należy połknąć kapsułk?w całości, popijając szklank?wody. W zależności od reakcji chorego na preparat Temodal, nowy cykl leczenia rozpocznie si?po 28 dniach. W następnym cyklu lek należy przyjmowa?równie?raz na dob?przez 5 dni. Przed każdym cyklem leczenia krew chorego zostanie poddana badaniom w celu ustalenia, czy dawka preparatu Temodal powinna by?zmieniona.

Co należy zrobi?w przypadku przyjęcia za dużej ilości kapsułek
Preparat Temodal powinien by?przyjmowany zgodnie z zaleceniami lekarza. Jeśli przypadkowo chory przyjmie więcej kapsułek preparatu Temodal ni?to zostało zalecone, należy zasięgnąć porady lekarza lub farmaceuty.

Co należy zrobi?w przypadku pominięcia dawki leku
Pominięt?dawk?leku należy przyjąć możliwie jak najszybciej, w ciągu tego samego dnia. Jeśli lek nie zosta?przyjęty w ciągu całego dnia, należy zasięgnąć porady lekarza. Nie należy podwaja?następnej dawki bez wyraźnego zalecenia lekarza.

4. MOŻLIWE DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

Preparat Temodal podobnie jak wszystkie leki może powodowa?działania niepożądane. Leczenie preparatem Temodal może spowodowa?zmniejszenie liczby niektórych komórek krwi. Może to spowodowa?zwiększone występowanie siniaków lub krwawie? niedokrwistość, gorączk?i/lub obniżon?odporność na zakażenia. Lekarz powinien zleci?regularn?kontrol?krwi, w celu wykrycia jakichkolwiek zmian i zadecydowa?czy jest potrzebne jakiekolwiek specyficzne leczenie. W niektórych przypadkach dawka preparatu Temodal zostanie zmniejszona lub leczenie zostanie przerwane. Pojawi?si?mog?następujące działania niepożądane, które mog?wymaga?interwencji lekarza: nudności (uczucie mdłości), wymioty, zmęczenie, zaparcie, ból głowy, utrata apetytu lub masy ciała, biegunka, bezsenność, gorączka, wysypka, osłabienie, bóle, zawroty głowy, zadyszka, rozstrój żołądka, łysienie, dreszcze, swędzenie, złe samopoczucie, zmiana odczucia smaku, mrowienie. W przypadku zaobserwowania działa?niepożądanych nie wymienionych w ulotce, należy poinformowa?o nich lekarza lub farmaceut?

5. SPOSÓB PRZECHOWYWANIA PREPARATU TEMODAL

Lek przechowywa?w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci. Nie stosowa?leku po upływie daty ważności podanej na opakowaniu bezpośrednim i zewnętrznym. Nie przechowywa?w temperaturze powyżej 30°C. Należy poinformowa?farmaceut?o jakichkolwiek zmianach w wyglądzie kapsułek.

DATA OSTATNIEGO ZATWIERDZENIA ULOTKI CZERWIEC 2000

DALSZE INFORMACJE

W celu uzyskania dalszych informacji należy skontaktowa?si?z lokalnym przedstawicielem posiadacza Świadectwa Rejestracji preparatu Temodal: Schering-Plough Central East AG Oddzia?w Warszawie, ul. Migdałowa 4, tel. (22) 645-11-20.

—-

Winkrystyna (ang. vincristine, VCR)

Jest to środek przeciwmitotyczny (przeciwdziała podziałom komórek nowotworu), podawany dożylnie.

Najczęstsze skutki uboczne stosowania leku to
– zmęczenie i osłabienie,
– zaburzenie funkcji krwiotwórczej szpiku kostnego (spadek liczby białych i czerwonych krwinek oraz płytek krwi),
– zatwardzenia,
– u dzieci gorączka,
– negatywny wpływ na układ nerwowy: bóle oraz drętwienia palców rąk i stóp (zwłaszcza opuszek), trudności z wykonywaniem czynności precyzyjnych (zapinanie guzików, nawlekanie nitki na igłę), skłonność do zapar? „opadanie” stopy (np. zawadzanie ni?przy wchodzeniu na krawężnik),
– problemy z płodności?

Objawy te zwykle samoistnie ustępuj?po zakończeniu chemioterapii i rzadko wymagaj?istotnej interwencji. Winkrystyna rzadziej powoduje łysienie, nudności i wymioty, czasem wywołuje reakcje skórne. Lek może mie?negatywny wpływ na rozwój płodu.

dodano/zmieniono: 18.8.113 ; przez: moto_kate;
źródła: http://www.onkologia.termedia.pl/showabstract.php?id=1737,
http://www.temodar.com/,
http://www.puo.pl/ksiazka/nowotwory_ukladu_nerwowego.pdf;
konsultacja merytoryczna: –