Etiologia złośliwych nowotworów OUN nie jest znana.
Istnieje kilka rodzajów czynników powiązanych z powstawaniem nowotworu lub uznawanych za czynniki ryzyka:
Czynniki chemiczne – to związki chemiczne, które w odpowiednich warunkach mog?powodowa?rozwój nowotworów złośliwych. Do związków chemicznych o udowodnionym działaniu rakotwórczym na OUN należą: pestycydy, herbicydy, substancje petrochemiczne, nitrozoaminy, polichlorek winylu. Inne rakotwórcze substancje to węglowodory aromatyczne, arsen, azbest, sadza, smoły, oleje mineralne, py?drzewny i skórzany itd. Czynnik rakotwórczy, aby móg?zadziała?na dany narząd, musi mie?określon?posta?i dawk?- przykładowo rakotwórczy azbest jest tylko wtedy rakotwórczy, gdy jest wdychany przez wiele lat oraz znajduje si?w określonym stężeniu i formie. Do uznanych czynników rakotwórczych należą te?dym tytoniowy i niektóre leki. Także brak niektórych witamin (m.in. witaminy C) i złe odżywianie (np. sól jest rakotwórcza) zwiększa ryzyko chorób nowotworowych.
Czynniki fizyczne – to promieniowanie jonizujące (Roentgena, radu itp.) i pole elektromagnetyczne. Te rodzaje promieniowania wywołuj?uszkodzenia DNA (inny tego rodzaju czynnik to promieniowanie nadfioletowe wywołujące raka skóry).
Czynniki biologiczne – onkogenne drobnoustroje (wirusy). Ich udzia?w rozwoju nowotworów u zwierząt jest udowodniony, nie ma natomiast bezpośrednich dowodów na udzia?wirusów w powstawaniu nowotworów u ludzi.
80% nowotworów powstaje w wyniku działania zewnętrznych czynników środowiskowych. Tak więc zachowania, przyzwyczajenia, używanie określonych substancji mog?zwiększa?ryzyko rozwoju nowotworu.
Inne czynniki ryzyka to:
Wiek – ryzyko zapadnięcia na glejaka wielopostaciowego rośnie z wiekiem.
Płe?- dwukrotnie częściej na ten nowotwór zapadaj?mężczyźni.
Choroby/wady genetyczne – powstaniu guzów sprzyja np. choroba o łacińskiej nazwie neurofibromatosis; znaczenie może mie?także dziedziczna podatność na nowotwór. Obecnie rozpoznawanych jest około 20 dziedzicznych zespołów nowotworowych, które występuj?u około 1% chorych na nowotwory (zob. artyku?o dziedziczności nowtoworów). Przykładowo mutacja genu p53 jest powodem rodzinnego występowania raków piersi, mięsaków i właśnie glejaków.
Szczególnie groźne jest połączenie działania różnych czynników – np. genetycznych i środkowiskowych.
Inna lista czynników rakotwórczych tu.
dodano/zmieniono: 18.8.113 ; przez: moto_kate; źródło: http://archiwum.onkolink.pl/onkolink/2003-06/doc00000.doc, http://biust.pl/rak_piersi/nowotwory.htm i inne;
konsultacja merytoryczna: –